[ Pobierz całość w formacie PDF ]

stanowił podstawą pózniejszego ogólnopaństwowego kodeksu karnego 1803, o stosunkowo
wysokiej technice prawniczej, a także odejściu od kazuistyki. Pomimo formalnej równości wobec
prawa nadal stosowane były różnice; Austriacka ordynacja wyborcza 1788 utrzymała większość
starych zasad w procesie.
W księstwie Warszawskim i w królestwie polskim
W księstwie proklamowano przywrócenie dawnego prawa polskiego z utrzymaniem pruskiego
prawa karnego jako pomocniczego. Prawo sejmowe z 1809 dostosowało te normy do ustroju
księstwa, przez zniesieni kwalifikowanych kar śmierci. Na terenach przyłączonych ustanowiono
prawo Austriackie.
Dekret królewski z 1810 wprowadzał podział przestępstw na zbrodnie występki i wykroczenia.
Utrzymano Pruskie i Austriackie procedury inkwizycyjne z dodaniem rozprawy jawnej w
końcowym stadium procesu, z powołaniem oskarżycieli publicznych i prawa do obrony.
W Królestwie Polskim sejm uchwalił w 1818 kodeks karzący dla królestwa polskiego. Jego
zasadami były: forma;lna równość wobec prawa, nie ma przestępstwa bez ustawy i wina jako
podstawa odpowiedzialności.
W wymiarze kary ograniczono karę śmierci do 7 najcięższych przestępstw i uporczywej
recydywy. Zlikwidowano kwalifikowaną karę śmierci, rozbudowano kary pozbawienia
wolności(dożywocie więzienie warowne[w kajdanach, twarde łoże co trzeci dzień oc chlebie i
wodzie], więzienie ciężkie). Kara śmierci i dożywocia w warownym była początkowo związana z
śmiercią cywilną zastąpioną w 1825 ograniczeniem praw.
Kodeks kar głównych i poprawczych
W 1847 kodeks karzący został zastąpiony kodeksem kar głównych i poprawczych w większości
przepisów powtarzał on przepisy kodeksu karnego rosyjskiego z 1845 różniły się jednak po
części w formie i treści.
Kodeks 1847 był kazuistyczny, przewidując 11 rodzajów kar, z których prawie każda dzieliła się
na stopnie. Posługiwał się karami cielesnymi, jednoczesnie zakazując ich stosowania w stosunku
do szlachty, duchownych wyznań chrześcijańskich, urzędników oraz ogółu właścicieli
nieruchomości, fabrykantów i niektórych kupców. Do nielicznych dodatkowych nowości należał
obowiązek alimentacji niezamożnej matki i nieślubnego dziecka.
Prawo karne i nauka o nim na ziemiach polskich w drugiej połowie XIX i
początku XX w.
Kodeks 1847 stanowił krok wstecz w stosunku do kodeksu z 1818 . Ale nawet te odrębności
zniesiono w 1876, wprowadzając kodeks karny rosyjski z 1866 znowelizowny częściowo w 1885,
który obowiązywał do końca rządów rosyjskich. Rozróżniał on kary kryminalne(śmierć, ciężkie
roboty, katorga, dożywotnie zesłanie  połączone z utratą praw stanu) i kary poprawcze
(zesłanie).
W 1863 zniesiono kary cielesne, jednak seria ustaw szczególnych znowu zaostrzyla represje.
Nowe prawo karne wydano w Prusach w 1851 i wkrótce dodano w nim jeszcze parę nowelizacji.
W 1871 ogłoszono kodeks karny ogónoniemicki, w którym szczególne zaznaczyła się szkoła
socjologiczna. Niemiecki kodeks karny wysunął na pierwsze miejsce nie tyle represję za czyn
przestępny ile czynniki indywidualne ujawnione przez sprawce czynu.
W Rzeszy i w Austrii w ostatnich latach XIX w. zwiększyła się rola prawa karnego przy zwalczaniu
ruchów narodowo wyzwoleńczych oraz robotniczych.
Przepisy Austriackiego kodeksu karnego z 1852 stanowiącego niewielką przeróbkę kodeksu
1803 zostały złagodzone przez przepisy szczególne(zniesiono karę chłosty, zakaz koalicji itd.).
W Rosji pewne postępowe cechy zwierała ustawa o postępowaniu karnym z 1864, ograniczona
jednak w stosowaniu w królestwie. Nowoczesny kodeks karny wprowadzono w Rosji dopiero w
1903 tzw. kodeks Tagnacewa. Nie stosowano jednak jego części szczegółowej uznając ją za zbyt
łagodnej w królestwie(w pełni wszedł w 1915 na mocy niemieckiej władzy okupacyjnej).
Represje karne w zaborze rosyjskim
Do wydania statutu organicznego skazani odbywali karę w zakładach penitencjarnych
Królestwa. Dopiero po powstaniu Listopadowym nastąpiło pierwsze zesłanie na Syberię
członków powstania, których nie dotyczyła amnestia, masowy napływ więzniów nastąpił
dopiero po powstaniu styczniowym. W XIX w. surowość represji karnej łagodziły częste
amnestie dla więzniów i zesłańców politycznych.
W dobie rewolucji 1905-1906 natomiast represje wobec więzniów politycznych uległy
zaostrzeniu.
Sąd i proces
Czynnik społeczny w procesie
Idea współistnienia w przewodzie sądowym czynnika zawodowego i społecznego uwidoczniła
się w sądzie ławniczym
Z Anglii w dobie rewolucji Francuskiej przejęto instytucję przysięgłych jednak ograniczoną ją
tylko do orzekania o winie.
Nie wprowadzono instytucji sądów przysięgłych, pomimo istniejących projektów w Księstwie
Warszawskim i Królestwie Polskim. Od połowy wieku rozbudowano te sądu w Prusach i Austrii.
Są przysięgłych wprowadzono też w cesarstwie rosyjskim w 1864 lecz wkrótce ograniczono jego
kompetencję do spraw pospolitych.
W Królestwie pewną namiastkę czynnika społecznego stanowiły sądy gminne(po 1864) z [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • szkicerysunki.xlx.pl
  •